Światowy Dzień Ochrony Środowiska Naturalnego, zwany też jako Światowy Dzień Środowiska (World Environment Day WED), obchodzony jest corocznie 5 czerwca. Dzień ten został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na Konferencji Sztokholmskiej w 1972 roku i obchodzony jest dla przypomnienia głównych haseł konferencji dotyczących zgodności rozwoju cywilizacji z rozwojem ekologicznym otaczającego świata. Konferencja Sztokholmska doprowadziła do ustanowienia programu ONZ dedykowanego środowisku naturalnemu człowieka, określanego jako Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UN Environment).
Obecnie co roku zużywamy o ponad połowę więcej zasobów niż Ziemia jest w stanie odtworzyć. Żyjemy na ekologiczny kredyt, a nasz ślad ekologiczny wzrósł w ciągu ostatnich 50 lat dwukrotnie. Dzieje się tak dlatego, że konsumujemy coraz więcej naturalnych zasobów jak np. drzew, ryb i owoców morza, emitujemy coraz więcej zanieczyszczeń i dwutlenku węgla, produkujemy więcej śmieci, a także coraz częściej betonujemy tereny zielone.
Światowy Dzień Ochrony Środowiska Naturalnego
Ideą tego święta jest zwrócenie uwagi na problemy związane z zanieczyszczeniem i ochroną środowiska, podnoszenie świadomości ekologicznej, a także pobudzenie ludzi do aktywnej działalności proekologicznej. Dzień ten ma uzmysławiać ludziom na całym świecie, że obowiązkiem każdego z nas jest ochrona środowiska naturalnego. Nasze codzienne decyzje, wybory i zachowania tworzą świat w jakim żyjemy.
Ochrona środowiska to całokształt działań zmierzających do naprawienia wyrządzonych szkód lub zapobiegających wyrządzeniu szkód fizycznemu otoczeniu lub zasobom naturalnym, jak też działania zmierzające do zmniejszenia ryzyka wystąpienia takich szkód, bądź zachęcające do efektywnego wykorzystywania zasobów naturalnych, w tym środki służące oszczędzaniu energii, wody i stosowania odnawialnych źródeł energii.
Ochrona przyrody to ogół działań zmierzających do zachowania w niezmienionym lub optymalnym stanie przyrody ożywionej i nieożywionej, a także krajobrazu. Głównym celem ochrony przyrody jest utrzymanie stabilności ekosystemów i procesów ekologicznych oraz zachowanie różnorodności biologicznej.
Ruchy masowe ziemi, powodzie, zanieczyszczenia środowiska, degradacja gleb, gospodarka zasobami wodnymi, zmiany klimatu, georóżnorodność – to obszary i zjawiska, przy których badaniu, rozpoznawaniu i zapobieganiu wiedza i doświadczenie geologów są niezbędne. Ochrona środowiska polega również na ekspozycji dziedzictwa natury nieożywionej, które w Polsce jest wyjątkowo bogate.
Jednym z najbardziej interesujących pod kątem georóżnorodności terenów Polski jest północna część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. To wzorcowy rejon pod względem odsłonięć skał jurajskich w Polsce, które ukazują budowę podłoża i dokumentują jego historię geologiczną. Na stosunkowo niewielkim obszarze występuje tu duże nagromadzenie typowych stanowisk geologicznych i charakterystyczne dla tego typu podłoża zbiorowiska roślinne. Obszar ten odznacza się dużą atrakcyjnością turystyczną i jest doskonałym poligonem dla działań edukacyjnych. Powyższe walory zadecydowały o stworzeniu tu Geoparku Północnej Jury, który jest projektowany od kilku lat przy udziale specjalistów z Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB.
1. Brama Laseckich przy zamku w Bobolicach 2. Wejście do systemu Jaskiń Towarnich 3. Skrasowiałe wapienie (fot. Monika Krzeczyńska)
1.Leje krasowe (fot. Archiwum Gminy Olsztyn) 2. Kamieniołom Amerykan (fot. Monika Krzeczyńska) 3. Źródło Zygmunt (fot. Monika Krzeczyńska)
Ochrona środowiska to nie tylko racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi, przeciwdziałanie zanieczyszczeniom, ale również segregacja odpadów oraz recykling. Niekontrolowane postępowanie z odpadami ma wpływ nie tylko na otaczające nas środowisko, ale również na każdego z nas. Zwiększanie świadomości społecznej w zakresie właściwego gospodarowania odpadami komunalnymi, a w tym segregacja odpadów przyczynia się do:
- zmniejszenia ilości odpadów trafiających na składowisko,
- ochrony zasobów naturalnych takich jak ropa naftowa i drzewa,
- redukcji zużycia energii o 75%,
- redukcji zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery o 74%,
- zmniejszenia wytwarzania ścieków o 35%,
- zmniejszenia kosztów wytwarzania nowych produktów.
Ubiegłoroczne hasło – Beat Plastic Pollution – wzywało światową społeczność do rozwiązania kryzysu zanieczyszczania środowiska tworzywami sztucznymi. Przesłanie skierowane było do środowisk związanych z całym cyklem życia tworzyw sztucznych, postulując zatrzymanie plastiku w obiegu gospodarczym i z dala od środowiska. W tym obchody odbywają się pod hasłem: „Odbudowa ekosystemów lądowych, odporność na pustynnienie i suszę”.
Ekosystemy na całym świecie – w tym w Polsce – są zagrożone. Lasy, łąki, mokradła, tereny uprawne i jeziora 0 wszystkie naturalne obszary, od których zależy istnienie ludzkości, zbliżają się do punktu krytycznego. W Światowy Dzień Środowiska 2024 skupiamy się na odbudowie ekosystemów lądowych, zatrzymaniu pustynnienia oraz budowaniu odporności na suszę pod hasłem „Nasza przyszłość. Jesteśmy Re:Generacją”. sukces odtworzenia ekosystemów lądowych wymaga od nas wykorzystania wiedzy, determinacji i ambicji wszystkich pokoleń. Możemy być generacją, która wreszcie zawrze pokój z ziemią. Możemy być Re:Generacją.
Życie na ziemi zależne jest od ekosystemów lądowych. Pola uprawne, lasy, łąki, sawanny, torfowiska, a nawet góry dostarczają dóbr i usług, które umożliwiają nam przetrwanie i rozwój. Podstawą ich funkcjonowania są zaś ekosystemy wodne. niestety, niezrównoważona produkcja i konsumpcja są przyczyną potrójnego kryzysu planetarnego, obejmującego zmianę klimatu, utratę bioróżnorodności biologicznej oraz zanieczyszczenie środowiska. Ponad jedna piąta Ziemi, czyli około 2 mld ha jest zdegradowana. Około 3,2 mld ludzi, czyli 40% światowej populacji cierpi z powodu degradacji gleb, 55 mln z powodu suszy. Jak możemy temu przeciwdziałać? Zadbajmy o glebę, uprawy i ekosystemy słodkowodne, wspierajmy gatunki zapylające oraz naturę w miastach.
Z okazji Światowego Dnia Ochrony Środowiska w Warszawie odbędzie się konferencja WED24, podczas której wystąpią Antonio Guttares, Sekretarz Generalny ONZ, Paulina Henning-Kloska, Minister klimatu i Środowiska, Klaudia Jachira, Posłanka na Sejm RP, Matthias Dettling, Deputy of Misssion, Ambasada Szwajcarii w Polsce, Maria Andrzejewska, Dyrektor Generalny UNEP/GRID-Warszawa. podczas konferencji poruszone zostaną zagadnienia:
- Kapitał naturalny w analizach ekonomicznych i jak to widzi biznes:
Dominika Bettman, Dyrektor Generalny Microsoft Polska
prof. Marek Konarzewski, Prezes Polskiej Akademii Nauk
Andreas Maierhofer, Prezes T-Mobile
Piotr Otawski, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska
2. Ochrona i odtwarzanie ekosystemów przyrodniczych:
Mario Zamarripa, Dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju ERGO Hestia
dr Piotr Mikołajczyk, Główny specjalista, UNEP/GRID-Warszawa
Artur Wiatr, Dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego
Izabela Rakuć-Kochaniak, Prezes Zarządu Fundacji Veolia Polska, Dyrektor CSR
3. Rolnictwo – jak wyżywić 10 mld ludzi nie niszcząc planety:
Michał Siwek, Head of Decarbonization & Biodiwersity Product Bank BNO Paribas Polska
Anna Zalewska, BASF Polska
prof. Zbigniew Karaczun, SGGW
Anna Danylczenko, Prezes Fundacji „Grunt od Nowa”.
Ponadto podczas konferencji odbędzie się premiera raportu RoślinnieJemy „Jak polscy rolnicy widzą przyszłość żywności?” – Alicja Bućko, Menadżer ds. rzecznictwa politycznego, RoślinnieJemy oraz odbędą się wystąpienia: Doroty Zawadzkiej-Stępniak, Prezes NFOŚiGW, Adama Wajraka, przyrodnika i dziennikarza Gazety Wyborczej, Tomasza Barańczyka, PwC Polska „Biznes dla środowiska, środowisko dla biznesu”. Moderacja paneli: Agnieszka Rogowiec, PwC, Magdalena Krukowska, FORBES i Małgorzata Bojańczyk, Dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności (PSZRiŻ). Nagrody Environmental Impact Award Poland 2024 wręczy Anita Sowińska, Minister Klimatu i Środowiska.
Światowy Dzień Ochrony Środowiska ma uzmysławiać wszystkim, że obowiązkiem każdego z nas jest ochrona środowiska naturalnego. Nasze codzienne wybory, decyzje oraz zachowania każdego dnia w sposób znaczący wpływają na nasze środowisko i całą planetę.
Każdego roku konsumujemy coraz więcej naturalnych zasobów takich jak drzewa, czy woda, jednocześnie emitując coraz więcej zanieczyszczeń. Produkujemy coraz więcej śmieci, a tereny zielone ustępują miejsca betonowym dżunglom. Jak możemy obchodzić to święto? Redakcja retencja.pl podpowiada:
Przede wszystkim – codziennie!
Autor wpisu: Izabela Świgoń, ZODR w Barzkowicach
Źródło: https://dlaplanety.pl; https://retencja.pl; https://zuk.stargard.pl; https://re.generacja.org