W dniach 3 – 5 lutego 2025 roku na Wydziale Archeologii UAM w Poznaniu odbywa się kolejna edycja konferencji „Pakt dla Mokradeł. Tematem przewodnim tegorocznej konferencji jest hasło Światowego Dnia Mokradeł zaproponowane na rok 2025: OCHRONA MOKRADEŁ DLA NASZEJ WSPÓLNEJ PRZYSZŁOŚCI
(PROTECTING WETLANDS FOR OUR COMMON FUTURE). Komitet organizacyjny to Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Wydział Archeologii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej
oraz Stowarzyszenie Archeologii Środowiskowej. Partnerem wydarzenia jest Centrum Ochrony Mokradeł. Konferencja odbywa się pod Honorowym Patronatem
JM Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. dr hab. Bogumiły Kaniewskiej i JM Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu prof. dr hab. Krzysztofa Szoszkiewicza oraz Prezydenta Miasta Poznania Jacka Jaśkowiaka.
https://pakt-dla-mokradel.pl/assets/GIF.gif
Celem drugiej edycji konferencji Pakt dla Mokradeł będzie dyskusja nad kluczową rolą, jaką mokradła odgrywają w ochronie bioróżnorodności, łagodzeniu skutków zmiany klimatu i utrzymaniu usług ekosystemowych. W ciągu trzech dni konferencji odbędą się:
•Wykłady: Wystąpienia ekspertów, którzy podzielą się swoimi najnowszymi badaniami i doświadczeniami.
•Sesje posterowe: Prezentacje posterów, na których uczestnicy będą mogli zapoznać się z różnorodnymi projektami i badaniami.
•Spotkania z ekspertami: Okazja do bezpośredniej wymiany wiedzy i doświadczeń z liderami w dziedzinie ochrony mokradeł.
•Panele dyskusyjne: Żywe debaty na temat kluczowych wyzwań i przyszłości mokradeł.
Transmisja z konferencji będzie dostępna na kanale na YouTube: https://pakt-dla-mokradel.pl/#transmission
Komitet organizacyjny konferencji:
Prof. dr hab. Mariusz Lamentowicz, Dr hab. Bogdan H. Chojnicki, Prof. UPP, Mariusz Bąk, Mateusz Draga, Dr Kamila M. Harenda, Dr Monika Karpińska-Kołaczek
Dr hab. Piotr Kołaczek, Prof. UAM, Hanna Machejek, Dr hab. Katarzyna Marcisz, Prof. UAM, Dr hab. Jakub Niebieszczański, Prof. UAM, Patryk Poczta, Witold Szambelan, Daria Wochal Dr hab. Danuta Żurkiewicz, Prof. UAM
Komitet naukowy:
Prof. dr hab. Piotr Banaszuk, Prof. dr hab. Klaudia Borowiak, Prof. dr hab. Radosław Dobrowolski, Prof. dr hab. Krzysztof Fortuniak, Dr hab. Maciej Gąbka, Prof. UAM, Dr hab. Mateusz Grygoruk, Prof. SGGW, Dr hab. Iwona Hildebrandt-Radke, Prof. UAM Prof. dr hab. Anna Januchta Szostak, Prof. dr hab. Radosław Juszczak
Dr hab. Wiktor Kotowski, Prof. UW, Dr Łukasz Kozub ,Prof. dr hab. Andrzej Michałowski, Paweł Pawlaczyk, Prof. dr hab. Grzegorz Rachlewicz ,Prof. dr hab. Krzysztof Szoszkiewicz, Prof. dr hab. Wojciech Tylman, Prof. dr hab. inż. Lesław Wołejko
Lista posterów:
1. Jan Barabach Has palynology reached its climax?
2. Constanza Macuase Betancourt Can different levels of flooding influence the removal of nutrients and heavy metals in Glyceria maxima and Phalaris arundinacea?
3. Wojciech Biedrzyński Strefy buforowe wokół leśnych siedlisk hydrogenicznych
4. Bartosz Borowski Spontaniczna regeneracja torfowiska po osuszeniu
5. Stanisław Chmiel Uwarunkowania hydrologiczne i hydrochemiczne restytucji Krowiego Bagna (Polska E)
6.Robert Czerniawski Zbiorowiska zooplanktonu w leśnych i łąkowych odcinkach strumieni górskich
7. Pouya Ghezelayagh Introduce a remote sensing-based criteria in peatlands for evaluating the health of them
8. Agnieszka Halaś Dynamika wieloletniej zmarzliny zapisana w osadach torfowych – 200-letnia rekonstrukcja zmian środowiska w regionie Khanymei (Zachodnia Syberia)
9.Izabela Jaszczuk Przyjdzie oles i wyrówna? 50 lat przemian roślinności Czerwonego Bagna
10. Andrzej Kamocki Estimations of GHG emissions from drained peatlands: accountability in the trans-border Neman River Basin
11. Monika Karpińska-Kołaczek Palinomorfy niepyłkowe w badaniach nad (paleo-)ekologią torfowisk
12. Adrian Kaszkiel Warunki mikroklimatyczne borów bagiennych w Puszczy Białowieskiej
13. Katarzyna Klimek Bagnowisko – edukacja na rzecz ochrony mokradeł: doświadczenie rezerwatu przyrody “Bagno Kusowo” jako narzędzie budowania świadomości ekologicznej
14. Krzysztof Kochanek Rzeki okresowe w Europie Środkowej
15. Łukasz Kozub Rośliny wskaźnikami stanu zachowania torfowisk niskich
16. Amelia Krenz Rzeka w mieście, czyli o przekształcaniu dolin rzecznych w drogi transportu zanieczyszczeń na przykładzie Bogdanki w Poznaniu
17. Marek Ksepko „Uczy nas natura – warsztaty z mikroretencji siedliskowej jako narzędzie ochrony i odtwarzania ekosystemów mokradłowych w lasach„
18. Marta Kuczyńska Ochrona czynna ekosystemów mokradłowych w rezerwatach przyrody województwa pomorskiego, realizowana przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Gdańsku
19. Katarzyna Kuczyńska Różnorodność chrząszczy wodnych torfianek torfowiska „Wielkie Bagno”
20. Ewa Leś Rzeka, bagno i ludzie: postawy społeczne wobec mokradeł w Dolinie Samy k. Szamotuł
21. Małgorzata Mizgalska Translokacja wodniczki Acrocephalus paludicola na Pomorze Zachodnie
22. Łukasz Mucha Kompostowanie jako sposób zagospodarowania biomasy
23. Anna Myka-Raduj Hybrydowa hydrofitowa oczyszczalnia ścieków z zamkniętym obiegiem wody w Poleskim Parku Narodowym – technologia zapewniająca ochronę zasobów wodnych poprzez powtórne wykorzystanie ścieków oczyszczonych do celów bytowych.
24. Anna Myka-Raduj Ochrona zasobów wodnych poprzez zastosowanie hybrydowej hydrofitowej metody oczyszczania ścieków z zamkniętym obiegiem wody w Poleskim Parku Narodowym
25. Małgorzata Nadolna Ekosystemy stawowe jako pułapki dla substancji biogennych w krajobrazie miejskim.
26..Anna Maria Ociepa Rozmieszczenie torfowiskowych gatunków roślin naczyniowych w Tatrzańskim Parku Narodowym
27. Aleksandra Orłowska Stopień uwodnienia i rozkładu torfu w torfowiskach bałtyckich Słowińskiego Parku Narodowego
28. Aleksandra Pępkowska-Król Czy wynagradzanie rolników za dostarczanie dóbr publicznych pomoże w odtwarzaniu mokradeł?
29. Harry Roberts The Effects of Climate Change Induced Permafrost Thaw and Shrubification on Peatlands in Yakutia, Eastern Siberia
30. Zuzanna Romanowska „Nie jest dobrze, bobrze! Przedstawienie raportu o rzeczywistej sytuacji bobrów w kontekście regulacji prawnych o ochronie częściowej„
31. Alfred Smolczyński „Rolnictwo mokradłowe„
32. Miłosz Sobczak Transformacja wyrobisk węgla brunatnego w zbiorniki wodne na wybranych przykładach z Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego
33. Sylwester Wereski Wieloletnie zmiany temperatury powietrza i opadów atmosferycznych na Polesiu Lubelskim
34. Anna Wiewiorowska Różne sposoby szacowania redukcji emisji gazów cieplarnianych z ponownego nawadniania torfowisk. Porównanie na podstawie torfowisk wokół jeziora Łuknajno.
35. Maria Wrosz Monitoring porealizacyjny urządzeń ochrony środowiska na ul. Sucharskiego w Wejherowie: ochrona herpetofauny w projektowaniu inwestycji drogowych z uwzględnieniem mokradeł
36. Barbara Zawistowska Czasoprzestrzenne wzorce akumulacji torfu w strefie młodoglacjalnej Niżu Polskiego podczas holocenu
37. Danuta Żurkiewicz Studnie, megality i depozyty. O niektórych aspektach wierzeń akwatycznych w kulturze pucharów lejkowatych
38. Paweł Wilk Efektywność stref buforowych w redukcji ładunku substancji biogennych w warunkach zmian klimatycznych (rzeka Nurzec, wschodnia Polska)
Pakt dla Mokradeł to spotkanie naukowców i praktyków, które ma integrować ekspertów, naukowców, przedstawicieli administracji państwowej i organizacji pozarządowych, aktywistów, przedstawicieli biznesu oraz pasjonatów ochrony środowiska, aby umożliwić wymianę wiedzy oraz stworzyć przestrzeń do dyskusji nad aktualnymi problemami i wyzwaniami w ochronie mokradeł, projektach odtwarzania, zagospodarowania, oraz ramach politycznych niezbędnych do ochrony tych wyjątkowych ekosystemów.
W czasie tego wyjątkowego wydarzenia eksperci będą rozmawiać o torfowiskach, rzekach, jeziorach, obszarach nadmorskich, mokradłach miejskich, leśnych oraz tych w krajobrazie rolniczym. Sesje będą poświęcone m.in. zmianie klimatu, globalnemu ociepleniu, paleoklimatologii, paleoekologii, archeologii mokradeł, monitoringowi przyrodniczemu, badaniom eksperymentalnym, ochronie mokradeł w lasach, aktom prawnym, m.in. Nature Restoration Law, Green Deal, restytucji mokradeł, rolnictwu bagiennemu oraz usługom ekosystemowym.
Uczestnicy będą mieli okazję wziąć udział w wykładach, sesjach posterowych, spotkaniach z ekspertami, panelach dyskusyjnych, warsztatach i wystawach tematycznych. Jest to wyjątkowa okazja do nawiązania kontaktów i współpracy nad innowacyjnymi rozwiązaniami na rzecz ochrony mokradeł dla przyszłych pokoleń.
Strona konferencji: https://pakt-dla-mokradel.pl/
Zdjęcia ze strony: Pakt dla Mokradeł
Ostatniego dnia konferencji tj.05.02.2025 r. odbędzie się wycieczka plenerowa do Torfowiskowej Stacji Doświadczalnej UPP w Rzecinie, gdzie pracownicy Pracowni Bioklimatologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wprowadzą uczestników w tajniki badań torfowisk. Torfowisko Rzecińskie, położone w województwie wielkopolskim w okolicach Wronek, jest częścią obszaru Natura 2000 (PLH300019) i charakteryzuje się złożoną strukturą ekosystemów – w tym jeziora, torfowiska przejściowego, łąk, szuwarów i zarośli łozowych. To jedno z najlepiej przebadanych torfowisk w Polsce, pełniące kluczową rolę w badaniach nad obiegiem węgla i jego magazynowaniem w ekosystemach.
Na torfowisku realizowane są interdyscyplinarne badania łączące metody mikrometeorologiczne, biogeochemiczne, teledetekcyjne, hydrologiczne czy monitoring atmosfery. Prowadzone są między innymi badania procesów związanych z obiegiem węgla i wymianą gazów cieplarnianych (CO₂ i CH₄) od 2004 roku oraz wpływu zmienionych warunków klimatycznych na stan i funkcjonowanie torfowiska (od 2014). Badania atmosfery, w tym aerozoli i chmur (od 2018), pozwalają także na znalezienie powiązań między atmosferą a ekosystemem oraz ocenę wpływu zmiany klimatu na funkcjonowanie torfowiska.
Druga grupa uczestników w dniu 05.02.2025 r. odbędzie wycieczkę plenerową do stanowisku Sobota, gdzie badacze z Wydziału Archeologii UAM oprowadzą Państwa po unikalnym stanowisku archeologicznym odkrytym w 2018 r. w dolinie rzeki Samicy Kierskiej. Na terenie tym stwierdzono występowanie cmentarzyska długich grobowców ziemnych, które ok. 3400 lat BC wzniosła neolityczna społeczność kultury pucharów lejkowatych. Jest to jedno z pierwszych tego typu stanowisk odkrytych na terenie środkowej Wielkopolski. Zastosowany tu zespół metod badawczych, zarówno nieinwazyjnych (magnetometria) oraz inwazyjnych (odwierty, sondażowe badania wykopaliskowe), pozwolił określić cechy konstrukcyjne założenia, pozyskać artefakty oraz próbki do datowań bezwzględnych.
Kultura pucharów lejkowatych jest jedną z pierwszych społeczności, w pradziejach Wielkopolski, która mogła znacząco oddziaływać na środowisko w którym żyła, poprzez intensywne działania rolnicze i osadnictwo. Lokalizacja cmentarzyska w Sobocie niezwykle sprzyja rozpoznaniu relacji człowiek-środowisko. Stanowisko położone jest na obrzeżu największego, w środkowej Wielkopolsce, skupiska osadniczego tych społeczności, a przy samych grobowcach znajduje się zatorfione jezioro, które stało się naszym obiektem do badań paleośrodowiskowych. Pozyskany rdzeń z osadów jeziornych poddano szczegółowej ocenie palinologicznej i litologicznej, datując wybrane jego odcinki. Pozwoliło nam to uchwycić swoisty rodzaj relacji, jaka w odcinku czasu od 3900 do 3100 BC, łączyła człowieka – budowniczego i „użytkownika” ze szczególnym w jego kulturze miejscem, jakim było cmentarzysko w Sobocie.
Zachęcamy Państwa do obejrzenia filmów o cennej roli mokradeł w przyrodzie przygotowanych z okazji wcześniejszych edycji obchodów Światowego Dnia Mokradeł.
https://pakt-dla-mokradel.pl/#world-marsh-day
Autor wpisu: Izabela Świgoń, ZODR w Barzkowicach
