Komisja Europejska opublikowała 13 lutego br. rozporządzenie umożliwiające w 2024 r. odstępstwo od stosowania normy GAEC 8, w zakresie wymogu przeznaczenia 4% powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne (ugorowanie).
Tym samym Komisja Europejska zdecydowała: od 14 lutego obwiązuje rozporządzenie KE, które przyznaje częściowe zwolnienie unijnych rolników z zasady warunkowości w przypadku gruntów ugorowanych. Odstępstwo od ugorowania w 2024 roku ma jednak charakter czasowy. Rozporządzenie bowiem obowiązuje z mocą wsteczną w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r.
Przeznaczenie 4% gruntów
W ramach odstępstwa możliwe jest przeznaczenie 4% gruntów ornych na:
– obszary lub elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane
– lub rośliny bobowate
– lub międzyplony.
W powyższych przypadkach jednak należy pamiętać, że na bobowate i międzyplony nie można stosować środków ochrony roślin.
Odstępstwo jest czasowe i dotyczy roku 2024. Jest ono spowodowane trudną sytuacją rolników związaną z wojną w Ukrainie oraz występowaniem niekorzystnych warunków pogodowych. Odstępstwo zwiększa możliwości użytkowania gruntów ornych przy jednoczesnym zapewnieniu pewnych korzyści
dla środowiska.
Zmiana czasowa
Nie mniej jednak, aby powyższe przepisy weszły w życie w państwach członkowskich, rządzący muszą wpierw zgłosić decyzję w tej sprawie do Komisji Europejskiej. Czasu na to jest niewiele, albowiem tylko 15 dni od wejścia w życie rozporządzenia. Innymi słowy, aby polscy rolnicy mogli skorzystać z zawieszenia obowiązku ugorowania ziemi, nasz rząd musi poinformować o tym KE najpóźniej do 28 lutego.
Przypomnijmy, aby otrzymać przysługujące w ramach WPR wsparcie, rolnicy muszą przestrzegać zestawu dziewięciu norm korzystnych dla środowiska i klimatu. Norma GAEC 8 wymaga m.in. przeznaczenia minimalnej części gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne. To ostatnie odnosi się zazwyczaj
do gruntów leżących odłogiem, ale także do nieprodukcyjnych elementów krajobrazu, takich jak żywopłoty lub drzewa. Dotychczas z obowiązku tego były zwolnione tylko gospodarstwa, na których znajduje się mniej niż 10 ha gruntów ornych. Rozporządzenie KE z 13 lutego 2024 r. ma na celu zapewnienie unijnym rolnikom większej elastyczności, o co prosiły wcześniej państwa Wspólnoty.
Autor tekstu: Izabela Świgoń, ZODR w Barzkowicach
