Siła wyższa to zdarzenie nadzwyczajne i niezależne od woli człowieka, które uniemożliwia wykonanie zobowiązania lub powoduje szkodę. W prawie, powołanie się na siłę wyższą, może zwolnić z odpowiedzialności za niewykonanie umowy lub inne zobowiązania.
Opady, jakie ostatnio wystąpiły w Polsce, doprowadziły do lokalnych podtopień
i zalewisk na polach uprawnych. Na Żuławach Elbląskich woda przerwała wał przeciwpowodziowy, wylewając się szeroko na rolnicze areały. W związku z tą ekstremalną sytuacją środowisko rolnicze w województwie pomorskim domaga się wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.
Jak czytamy na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnctwa, „W przypadku wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności lub siły wyższej, które mogą mieć wpływ na powierzchnię kwalifikującą się do płatności lub liczbę zwierząt kwalifikujących się do płatności lub gdy rolnik nie mógł wypełnić swoich obowiązków w zakresie przestrzegania warunkowości, niezwłocznie po wystąpieniu tego zdarzenia rolnik powinien złożyć do biura powiatowego ARiMR pisemne oświadczenie o zaistniałych okolicznościach, opatrzone czytelnym podpisem i datą złożenia wraz z dowodami potwierdzającymi wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności lub siły wyższej”.
Jeśli w związku z zalaniem pola uprawnego rolnik nie będzie mógł zrealizować zobowiązań zadeklarowanych przy staraniu się
o dopłaty, musi niezwłocznie zgłosić wystąpienie tzw. siły wyższej. W przypadku jej uznania nie będzie miał kary.
Dlaczego wystąpienie siły wyższej należy zgłosić przed wydaniem decyzji
o dopłatach?
Kwestię tę reguluje komunikat Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 7 sierpnia, że zalanie gruntów czy nawałnice to przykłady nadzwyczajnych okoliczności, w przypadku których ubiegający się o przyznanie dopłat bezpośrednich
i obszarowych powinien niezwłocznie (obowiązkowo przed wydaniem decyzji o przyznaniu dopłat za 2025 rok) złożyć oświadczenie o wystąpieniu siły wyższej w gospodarstwie.
Poszkodowany rolnik powinien złożyć do biura powiatowego ARiMR oświadczenie
o zaistniałych okolicznościach na piśmie. Dokumentacja dostarczona do biura powiatowego ARiMR powinna uwzględniać
m.in. zeznania świadków, opinie biegłych, czy protokoły szacowania szkód.
„W przypadku, gdy rolnik z powodu siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności nie może wykonać obowiązków wynikających
z norm i wymogów warunkowości, na które ma wpływ siła wyższa lub nadzwyczajne okoliczności, nie podlega karom administracyjnym z tytułu ich nieprzestrzegania. Siła wyższa lub nadzwyczajne okoliczności muszą mieć bezpośredni związek
z niespełnieniem danego wymogu lub normy” – czytamy na stronie Agencji.
